کوددهی بدون آزمایش خاک، مرگ خاموش درختان میوه
کوددهی بدون آزمایش خاک، مرگ خاموش درختان میوه
آیا تا به حال دغدغه این را داشتهاید که در مقابل زرد شدن برگ درختان، کند شدن رشد و نبودن کیفیت مطلوب محصولات چه تصمیمی بگیرید؟ احتمالا اولین جوابتان این است (درختان ضعیف شدن باید کود بدم تا جون بگیرن) این عمل در عین حال که باعث نجات محصولاتتان میشود اما در صورتی که کوددهی بدون آزمایش خاک انجام گیرد باعث آسیب جدی به آنها میشود.
دراین مقاله به زبان ساده توضیح میدهیم که چرا کوددهی بدون آزمایش خاک، مرگ خاموش برای درختان است و چگونه میتوانید از آن جلوگیری کنید.
دراین مقاله به زبان ساده توضیح میدهیم که چرا کوددهی بدون آزمایش خاک، مرگ خاموش برای درختان است و چگونه میتوانید از آن جلوگیری کنید.
دراین مقاله به زبان ساده توضیح میدهیم که چرا کوددهی بدون آزمایش خاک، مرگ خاموش برای درختان است و چگونه میتوانید از آن جلوگیری کنید.
4 مورد از عوارض کوددهی بدون آزمایش خاک
کوددهی بیش از اندازه یا غیر سازگار با نوع خاک شاید درکوتاه مدت باعث رشد زیاد برگ در درختان یا مواردی از این قبیل شود اما بدون شک در دراز مدت خاک ضعیف و به عبارتی گیاه بیمار به شما تحویل میدهد.
سوختن ریشه با کود
خطرات کود زیاد دادن به درخت ممکن است به مراتب بیشتر و زیان آورتر از عدم رسیدگی به آن باشد. در صورتی که مقدار فراوانی کود شیمیایی مانند نیترات آمونیوم یا اوره به درخت برسد مقدار املاح موجود اعم از نمک باعث خروج آب از ریشه درخت و در نهایت منجر به سوختن ریشه میشود. شاید به ظاهرخشک یا قهوهای گیاه نگاه کنید و تصور کنید که آفت زده اما در واقعیت کوددهی زیاد و نامناسب باعث این اتفاق شده است .
زرد شدن برگ بعد از کوددهی
یکی از بدیهیترین نشانههای کوددهی اشتباه درختان، زرد شدن برگ های آنها است که میتوان گفت با توجه به نوع ماده شیمیایی که باعث مسمومیت شده است الگوهای مختلفی از زردی را میتوانیم ببینیم. به عنوان مثال حاشیههای زرد یا سوخته نشانه کمبود پتاسیم، زردشدن برگهای قدیمی نشانه کمبود ازت (نیتروژن) و همچنین زردی که بین رگبرگها دیده میشود میتواند نشانه کمبود آهن باشد.
مسمومیت گیاه با کود
افراط در کوددهی گیاه در نهایت باعث مسمومیت گیاه با کود میشود که این امر به شکلهای مختلف در گیاه نمایان میشود. به عنوان مثال اگر مقدار فسفر دریافتی گیاه بیش از حد نیاز آن باشد جذب آهن گیاه کم شده و در نتیجه باعث زرد شدن برگها میشود و یا نیتروژن مازاد باعث رشد غیر معمول شاخ و برگ درختان و در نتیجه باعث افت کیفیت محصولتان خواهد شد.
کوچک ماندن محصول یا ریزش گلها
وقتی خاک مقادیر نامناسب از املاح را دریافت کند باعث بهم ریختن در تعادل عناصر آن میشود. در نتیجه مواد مغذی به صورتی که میبایست به گیاه نمیرسد و همین باعث ریزش گلها، میوههای کوچک و نارس و همچنین کم شدن محصول خواهد شد.
خطرات کوددهی اشتباه درختان
کوددهی اشتباه درختان میتواندآسیب های جدی به آنهاوارد کند.استفاده بیش از حد از کودهای شیمیایی باعث سوختن ریشهها،زردشدن برگها،کاهش رشد و مسمومیت گیاه میشود.درختی که تاسالها قرار است سرپا بماند؛ از ریشه و آرام آرام نابود میشود.بنابراین،کوددهی باید با شناخت نوع خاک، نیاز درخت و در زمان مناسب انجام شود تا به جای آسیب، موجب رشد سالم و پربار شدن درخت شود.
اگر آزمایش خاک دردسترس نیست چه کنیم ؟
شاید برایتان سوال باشد، در صورتی که دسترسی به آزمایشگاه ندارید یا تامین هزینههای آزمایش خاک برایتان دشوار است چه کاری باید انجام دهید؛ در اینجا چند راهکار ساده و عملی برایتان آوردهایم که با انجام دادن آنها بهراحتی مشکلاتشان را شناسایی و حل کنید.
تشخیص کمبود مواد مغذی گیاه ازروی برگ
وقتی گیاه با کمبود مواد غذایی روبرو میشود، نشانههایی در برگها دیده میشود که میتوانید با توجه به آنها نوع کمبود مواد را تشخیص دهید. برای مثال، در صورت کمبود نیتروژن، برگهای پایینی گیاه به مرور زرد میشوند و گیاه ظاهری ضعیف پیدا میکند. اگر فسفر کافی به گیاه نرسد، برگها به رنگ بنفش یا ارغوانی در میآیند. کمبود پتاسیم باعث میشود، حاشیه برگ ها ابتدا زرد و سپس خشک شود.
در صورت کمبود کلسیم، برگ های جوان تغییر شکل میدهند. وقتی منیزیم در خاک کم باشد، برگ های قدیمی زرد میشوند، در حالیکه کمبود آهن باعث زرد شدن برگهای جوان میشود که به آن کلروز میگویند. این تغییر رنگها همگی علایم ظاهری کمبود عناصردر گیاهان هستند که در صورت جدی نگرفتن باعث توقف رشد و از بین رفتن محصولات خواهد شد.
استفاده از کیت تست خانگی خاک
امروزه روش جایگزینی وجود دارد که میتوانید به جای رفتن به آزمایشگاه از آن استفاده کنید.کیت تست خانگی خاک، دستگاهیاست که با استفاده ازآن فقط با چند قطره آب و خاک میتوانید PH و میزان عناصر اصلی خاک را محاسبه کنید. هر چند دقت آن ممکن است مانند آزمایشگاه نباشد ولی برای گرفتن تصمیم اولیه کارساز است.
انتخاب بهترین کود برای درختان میوه بدون آزمایش خاک
انتخاب بهترین کود برای درختان میوه یکی از عوامل کلیدی در بهبود رشد و باردهی این درختان است. استفاده از کود مناسب نه تنها به تامین مواد مغذی ضروری کمک میکند بلکه میتواند سلامت خاک و درختان را نیز بهبود ببخشد.
به علاوه انتخاب بهترین زمان برای کوددهی خیلی مهمتر از انتخاب نوع کود است. بنابراین شما اگر بهترین کود را هم داشته باشید ولی در زمان اشتباه این کار را انجام دهید فایدهای نخواهد داشت. بهترین زمان کوددهی گیاه معمولا اوایل فصل رشد است، یعنی اواخر زمستان تا اوایل بهار، زمانی که گیاه از خواب زمستانی بیدار میشود و شروع به رشد میکند.
استفاده ازکودهای طبیعی
در ابتدا باید توجه داشته باشید که کودهای طبیعی میتوانند گزینه امنتری باشند زیرا وقتی آزمایش خاک ندارید و میزان عناصر غذایی خاک در دسترس نیست، بهترین گزینه استفاده از کودهای طبیعی مثل کود دامی پوسیده، کمپوست و یا پلیت مرغی که خطر سوختگی ندارند و علاوه برآن باعث تغذیه عالیوتقویت گیاهان میشوند.
استفاده از کود های متعادل
گزینه دیگر برای مواقعی که آزمایش خاک انجام ندادهاید و از ترکیب عناصر خاک اطلاعی ندارید، استفاده از کودهای متعادل است یعنی کودهایی که به اندازه مساوی نیتروژن، فسفر و پتاسیم دارند. برای مثال کود NPK با نسبت 20.20.20 یکی از گزینههای مورد نظر است چون هرسه عنصر اصلی مورد نیاز رشد گیاه را با هم تامین میکند.
نیتروژن باعث رشد برگها و سبزینگی میشود. پتاسیم موجوددر کود باعث درشت شدن میوه و مقاوم شدن درخت میشود. همچنین فسفر ریشه زایی و گلدهی را تقویت میکند.
نحوه نمونه برداری خاک برای آزمایش
در ابتدا این نکته را به خاطر داشته باشید که بهترین زمان برای آزمایش خاک، قبل از فصل رشد یعنی اواخر زمستان و اوایل بهار میباشد. بهتر است برای کاشت نهال یا درختان آزمایش خاک را قبل از کاشت انجام دهید. نمونه برداری باید به نحوی انجام گیرد که نمونه برداشته شده معرف کل زمین باشد.
پس محل نمونه برداری باید از نظر جنس خاک، محصول کشت شده قبلی و کود استفاده شده یکدست باشد واگر یکدست نباشد باید زمین را به بخشهای مختلف تقسیم کرده و از هر قسمت جداگانه نمونه برداری کرد. دراینجا یک بار برای همیشه نحوه نمونه برداری اصولی خاک را مرحله به مرحله یاد میگیرید:
1) چند نقطه مختلف باغ زیر سایه درختان و بین ردیفها را برای برداشتن نمونه انتخاب کنید.
2) عموماً نمونه خاک برای آزمایش باید از عمق صفر تا ۳۰ سانتی متری برداشته شود. در صورت نیاز از عمق ۳۰ تا۶۰ سانتی متری و یا ۶۰ تا ۹۰ سانتی متر هم میتوانید نمونه برداری انجام دهید.
3) نمونههای مختلف را با هم مخلوط کنید تا یک نمونه یکنواخت به دست بیاورید سپس آن را داخل یک کیسه پلاستیکی تمیز بریزید و به آزمایشگاه تحویل دهید.
علت رشد نکردن نهال تازه کاشته شده
علت رشد نکردن نهال تازه کاشته شده ،ممکن است برای هر منطقه و نهال متفاوت باشد. برای بسیاری از باغداران پیش آمده است، که نهال بعد از انتقال از نهالستان رشد نکرده یا خشک شده است.در اینجا به بررسی برخی از مهم ترین دلایلی که موجب توقف رشد گیاه میشوند میپردازیم:
شوک جابجایی نهال
شاید به نظر عجیب باشد اما مهمترین دلیل رشد نکردن نهال، شوک جابجایی نهال هنگام کاشت آن است، به عبارت دیگر وقتی نهال را از گلدان یا خزانه به زمین منتقل میکنید ریشههایش آسیب میبینند و ممکن است برای مدتی توان جذب آب و مواد غذایی را از دست بدهند در این زمان ممکن است نهال به ظاهر سالم به نظر برسد اما رشد نمیکند.
بهترین کار در این مواقع این است که اطراف نهال را مرطوب نگه دارید اما بیش از اندازه آبیاری نکنید و تا زمانی که نهال خودش را با محیط جدید تطبیق دهد از کوددهی پرهیز کنید بعد از چند هفته دوباره نهال شروع به رشد خواهد کرد.
آبیاری نامناسب (بیش ازاندازه یا خیلی کم)
آب زیاد باعث خفگی و پوسیدگی ریشه شده، همچنین آب کم باعث پژمردگی و توقف رشد میشود.بنابراین،ضروری است که نیاز گیاه را بشناسید وبه مقدارمناسب آبیاری کنید.
آفتاب زیاد یا سایه بیش از حد
با کاشت نهال در سایه نور کافی به آن نمیرسد در نتیجه فتوسنتز گیاه کم شده و رشد آن متوقف میشود. همچنین آفتاب بیش از حد مخصوصاً در مناطق گرم ممکن است باعث سوختگی برگها شود.
شرایط نامناسب خاک
در بسیاری از موارد دلیل اصلی رشد نکردن نهال خاک فقیر یا نامناسب است. اگر خاک خیلی سبک، سفت یا خالی از موادآلی باشد مواد غذایی لازم به گیاه نمیرسد. بهترین راه حل این است که قبل از کاشت، خاک را با کود دامی پوسیده یا کمپوست ترکیب کنید. و در صورتی که آزمایش خاک ندارید از کود متعادل NPKبه مقدار کم استفاده کنید. همچنین از کوددهی بیش از اندازه در ماههای اول خودداری کنید چون ممکن است باعث سوختن ریشه شود.
وجود آفات وبیماریها
درختان همواره در معرض تهدیدات مختلف هستند که یکی از مهمترین آنها آفات ریشه است. در خیلی از مواقع قارچها یا حشرات به ریشه نهال حمله میکنند و باعث توقف رشد گیاه میشوند. هر چند ممکن است گیاه سالم به نظر برسد اما از درون دچار ضعف شده است. بوی بد یا ریشههای سیاه نشانگر وجود قارچ زدگی در گیاه است که در این صورت باید خاک نهال را عوض کنید و به منظور جلوگیری از این اتفاق قبل از کاشت ریشهها را در محلول قارچ کش ضدعفونی کنید.
کوددهی اشتباه درختان
وقتی نهال تازه کاشته شده است و رشد کافی ندارد شاید اولین اقدامی که به ذهنتان برسد این است که بخواهید گیاه را کوددهی کنید اما کوددهی زیاد در ماههای اول ممکن است باعث سوختن ریشه یا مسمومیت گیاه شود زیرا کودهای شیمیایی حاوی مقادیر زیادی از مواد مغذی هستند.
برای مثال کودهای ازت، اوره و نیتراتها حاوی مقدار زیادی نیتروژن هستند که باعث زرد یا قهوهای شدن برگها (مسمومیت شیمیایی) میشوند. و چون نهال تازه کاشته شده است هنوز توانایی جذب بالایی ندارد ودر نتیجه دچارخفگی میشود. به همین دلیل بهتراست تا یک ماه بعد از کاشت فقط نهال را آبیاری کنید و بعد از اینکه گیاه شروع به رشد کرد درابتدا مقدار کمی کود ملایم بدهید.
جمع بندی، کوددهی بدون آزمایش خاک، اشتباهی که آرام آرام درختان را میکشد!
آزمایش خاک، فقط برای باغداران حرفهای نیست. برای هر کشاورز ضروری است که با شناخت نیاز واقعی خاک جلوی خسارت مالی و فرسایش زمین را بگیرد.خاک مانند یک موجود زنده است که اگر نیازهای واقعی آن را ندانید و فقط بر اساس تجربه و حدس کوددهی کنید به مرور تعادل عناصر آن از بین میرود.
برای خرید انواع نهالهای با کیفیت و پربازده مانند بادام، گردو، پسته و ارقام تجاری دیگر با نهالستان رویال تحت مدیریت مهندس آرمین قاسمی در ارتباط باشید نهالستان رویال با ارائه نهالهای استاندارد و اصلاح شده انتخابی مطمئن برای احداث باغ های شماست.
سوالات متداول :
چگونه بفهمیم خاک چه کودی نیاز دارد ؟
با آزمایش خاک میتوان دقیق متوجه شد چه عناصری در خاک کم یا زیاد است و اگر آزمایش در دسترس نیست از ظاهر برگها و رشد گیاهان میتوان متوجه کمبود عناصرآن شد.
علت زرد شدن برگهای قدیمی چیست؟
زرد شدن برگهای قدیمی معمولاً به دلیل کمبود نیتروژن در خاک است چون گیاه هنگام کمبود ازت، آن را از برگهای پیر به برگهای جوان منتقل میکند و برگهای قدیمی زرد میشوند.

