نکات مهم قلمه زدن نهال انگور
نکات مهم قلمه زدن نهال انگور:
انگور از جمله درختانی است که به دلیل نیاز کم به سرما از 100 تا 350 ساعت در سال با مناطق معتدل و گرمسیری سازگار است که مقاومت بسیار بالایی در برابر باد و خشکی دارد و نیازی به حشرات و ارقام گرده افشانی باد ساخته شده ندارد. به دلیل سازگاری زیاد این درخت با اکثر شرایط اقلیمی و نیاز به آبیاری کم، یکی از درختان و ارقام تجاری و سودآور می باشد و به همین دلیل توجه ویژه کشاورزان باعث شده سطح زیر کشت آن بالا باشد.
یکی از ساده ترین و رایج ترین روش های تکثیر درخت انگور قلمه زدن انگور است، قلمه زنی یعنی کاشت شاخه های یک ساله یا بخشی از ساقه های چوبی شده در خاک است. این درخت مکانیزم چرخشی و بالا رفتنی دارد و ارتفاع آن از 10 تا 15 متر متغیر است.
قلمهگیری و قلمهزنی درخت انگور از جمله روش های ارزان و کاربردی است که می تواند بیشتر خواص نهال پایه و مادری را به گیاهان و نهال های تولیدی جدید منتقل کند. از این رو کشاورزان و باغداران می توانند از این روش برای تکثیر و گسترش باغات خود استفاده کنند و با داشتن ارقام مقاوم به آفات با بالاترین راندمان تولید و کیفیت میوه شاهد حداکثر سود دهی در باغات خود باشند.
مراحل قلمه گیری و کاشت قلمه انگور:
برداشت قلمه از نهال انگور سالم، نوع قلمه، رعایت فصل و نکات مهم در این عملیات از مواردی است که در نهایت منجر به تولید قلمه با کیفیت می شود. مراحل قلمه گیری درخت انگور عبارتند از:
1. انتخاب برش مناسب:
قلمه هایی که برای کاشت در زمین اصلی یا خزانه انتخاب می شوند باید از شاخه هایی گرفته شوند که هنگام برداشت محصول در پاییز از نهال مادری قطع شده اند. برای اینکه نهال های ایجاد شده از قلمه گیری باید دارای بالاترین کیفیت و بازده رشد باشند، قلمه های انتخاب شده باید دارای ویژگی های زیر باشند.
1. شاخه هایی که برای قلمه گیری انتخاب می شوند باید کاملا سالم و عاری از بیماری و آفات باشند و همچنین چوبی شده باشند و روند رشد کامل و اصولی داشته باشند.
2. تغذیه، تقویت و کوددهی این شاخه ها باید زمانی که روی پایه مادری رشد می کنند کامل باشد.
3. فاصله بین گره های قلمه باید نرمال و متوسط باشد، زیرا فاصله های کم نشان دهنده آلوده بودن پایه به آفت و نامطلوب بودن رشد شاخه ها است، از طرفی فاصله بالا میان گره ها نشان دهنده رشد سریع شاخه ها و کمبود مواد مغذی در آنها است.
4. شاخه ای که برای قلمه گیری انتخاب می شود باید دارای پوست تمیز و بدون لکه های تیره و رنگارنگ باشد زیرا این لکه ها نشان دهنده ابتلای شاخه به بیماری های قارچی است.
5. قسمت پایین پوست قلمه باید آبدار و سبز باشد و هسته قلمه روشن رنگ و نازک بافت باشد.
6. هنگام کاشت باید به سطح مقطع گرد قلمه توجه کرد و از کاشت قلمه هایی با سطح مقطع زاویه دار، پهن و بیضی می باشند خودداری کرد.
7. قطر قلمه مورد نظر در انتهای بالای شاخه باید بین 8 تا 12 میلی متر باشد و طول آن از 25 تا 45 سانتی متر باشد.
2. قلمه زدن انگور:
قلمه زدن انگور بعد از انتخاب شاخه های مناسب نیاز به دقت و رعایت تکنیک های قلمه زنی دارد که به شرح زیر می باشد.
• برش و قطع قسمت بالایی و پایینی قلمه متفاوت است، قلمه هایی که 3 تا 4 گره دارند باید 2 سانتی متر بالاتر از آخرین گره بالایی قطع شوند و قسمت بالای قلمه صاف و افقی و قسمت انتهایی اریب برش داده شود.
• اگر در یک منطقه وسیع قلمه می گیرید، هر 100 تا 200 قلمه را در یک جهت دسته بندی کنید.
• دمای مطلوب برای نگهداری قلمه باید از 2 تا 5 درجه سانتیگراد باشد.
این قلمه ها را می توان پس از ریشه دار کردن در خاک با بافت سبک متشکل از ماسه و پیت ماس تا اواخر زمستان و اوایل بهار تا معتدل شدن هوا و انتقال به زمین اصلی و خزانه برای کاشت، به شکل مطلوب نگهداری کرد.
3. سرمادهی:
توجه به مرحله سرمادهی یکی از نکات قلمه زنی انگور است، این سرمادهی شامل کاشت قلمه برای ریشه دار کردن در ماسه مرطوب است، برای این منظور می توان ماسه شسته شده را در جعبه های چوبی به ضخامت 15 سانتی متر ریخته و یک ردیف قلمه در آن جا داد. پوشاندن قلمه ها با ماسه و تکرار این روش یعنی ریختن ماسه و قرار دادن دسته قلمه تا پر شدن جعبه باید پیوسته باشد و با قرار دادن آن در محیط نسبتاً سرد دوره سرمادهی تامین گردد.
سرما در کاهش میزان هورمون آبسیزیک اسیدموثر است، این هورمون نهال را به خواب می برد و همچنین بر میزان هورمون جبیرالین که باعث بیدار شدن گیاه می شود، تاثیر می گذارد.
4. کاشت قلمه:
پس از ریشه دار کردن، قلمه های تهیه شده و انتخاب شده در پاییز را می توان در اسفند یا اوایل بهار در بستر اصلی و خزانه کاشت. همچنین برای کاشت نهال انگور در حیاط یا تاکستان می توانید قلمه های تهیه شده بر اساس بهترین اصول را از نهال های مادری مرغوب از نهالستان هایی که نهال های انگور با وضعیت بهداشتی بالا می فروشند تهیه کنید.
خاک مناسب برای کاشت نهال انگور:
مناسب بودن خاک و همچنین سبکی و زهکشی اصولی آن با رشد و بهره وری نهال انگور شما ارتباط مستقیم دارد. اگر خاک مورد نظر سنگین و رسی است، می توانید با افزودن مقداری شن و ماسه، کمپوزیت تجزیه شده و پوکه معدنی مانند زئولیت، بافت خاک خود را تنظیم کنید و با زهکشی مناسب، طعم و مزه انگورتان بهتر می شود.
چسبندگی و متراکم نبودن خاک و بستر نهال انگور باعث حرکت بهتر ریشه، جذب آب و مواد غذایی و تنفس بهتر می شود.
بهترین زمان برای قلمه زدن نهال انگور:
بدون شک بهترین بازه زمانی برای قلمه گیری و جداسازی شاخه های قلمه از پایه اصلی در فصل پاییز و زمانی است که فعالیت درخت کاهش می یابد.مناسب ترین زمان برای کاشت قلمه نگهداری قلمه ها تا رسیدن ریشه به 3 سانتی متر و کاشت آنها در اوایل بهار است.
آیا سرمای زیاد باعث از بین رفتن درخت انگور می شود؟
انگور حداکثر مقاومت را در برابر هوای سرد دارد و می تواند سرمای شدید زمستان را تحمل کند، اما برای میوه دادن و رشد مطلوب به گرمای بهار و تابستان نیاز دارد. به طور کلی نیاز آبی متوسطی دارد و با تغییرات آب و هوایی بسیار سازگار است.